Jan Warndorff over Ik ben de wereld: anders denken in de 21ste eeuw

Het westerse rationele denken heeft de wereld ontzaglijk veel goeds gebracht; maar behalve weldadig is het ook gewelddadig ten aanzien van andere culturen, de natuurlijke wereld en ons eigen leven. In het mondiale dorp van de 21ste eeuw, levend in de schaduw van een dreigende ecologische catastrofe, is het dringend nodig ons te bevrijden van het eurocentrisme en antropocentrisme, om in plaats daarvan een liefhebbende manier van denken te ontwikkelen, als onderdeel van een liefhebbende manier van leven.

‘Ik meen dat de toekomst van de mensheid afhangt van de mate waarin wij opnieuw het mysterie van ons bestaan kunnen gaan erkennen, en het wonder en de pracht ervan steeds dieper gaan waarderen. En dat vergt in elk geval dat wij ophouden te denken en te doen alsof mens en wereld twee verschillende dingen zijn, tegenover elkaar. Gelukkig begint dit idee inmiddels steeds meer ingang te vinden; maar zolang dit inderdaad blijft steken op het niveau van een idee over mens en wereld, ben ik bang dat het onvoldoende effect zal hebben. Om dit te cultiveren als een levend besef dat wij ook metterdaad gestalte geven, vergt een haast fysieke draai in de manier waarop wij denken. Uiteindelijk – zo zal ik betogen – komt het neer op de woorden die we kiezen om ons leven op aarde te benoemen en te beschrijven.’ (Uit: Ik ben de wereld)

Jan Warndorff is humanisticus en filosofisch schrijver. In 2017 verscheen Geen idee: filosofie van het boerenverstand (waarover de schrijver eerder te gast was bij het Filosofiecafé Twente) en in 2021 Ik ben de wereld: anders denken in de 21e eeuw. Voor meer informatie en recensies: www.janwarndorff.nl.