Marjan Slob over Ruimte voor meerstemmigheid

Als filosoof vraag ik me constant af wanneer wij mensen nu eigenlijk een ‘goed’ leven leiden. Een voorlopig antwoord vind ik bij Richard Rorty, een van mijn favoriete denkers. Volgens hem vereist dit: zorg dragen voor de wereld om je heen, én aandacht besteden aan je binnenwereld.

Waar het gaat om de wereld om ons heen – het publieke domein – is het  vermijden van wreedheid het belangrijkst. Oog hebben voor de medemenselijkheid van een ander is hier het devies. De ‘binnenruimte’ van ieder mens is echter ook cruciaal voor een vitale samenleving. Daar komt steeds opnieuw tot expressie wat een leven de moeite waard maakt. In die binnenwereld ervaar je vaak juist een oneindige vreemdheid – de vreemdheid van de ander, de vreemdheid van jezelf.

Die twee ruimtes – de binnenwereld en de buitenwereld – zijn dus nog niet zo gemakkelijk te verzoenen. Ik ga op deze middag graag in gesprek over hoe je met die tegenstellingen leeft. Steeds in het licht van die bredere vraag: wat behelst een waarlijk goed en rijk leven? Het definitieve antwoord heb ik niet. Maar voor mij is duidelijk dat zo’n leven meerstemmigheid zal vieren.

Marjan Slob is de huidige Denker des Vaderlands, een eretitel die zij twee jaar lang mag dragen. Als richtinggevend motto voor haar termijn heeft zij gekozen voor ‘ruim denken’. Marjan studeerde filosofie in Utrecht en heeft een lange staat van dienst als schrijver-onderzoeker voor nationale kennisinstituten (zoals het Planbureau voor de Leefomgeving, de Onderzoeksraad voor Veiligheid, de staf Deltacommissaris). Zij schrijft voor kranten en tijdschriften, waaronderFilosofie Magazine ende Volkskrant, waarin zij jarenlang een column had op de opiniepagina’s. Daarnaast schrijft zij prijswinnend vrij werk, waaronder Hersenbeest: filosoferen over het brein en de menselijke geest (2017),De lege hemel: over eenzaamheid (2020) enDoor de bomen het huis (2022). In 2021 was zij gastschrijver in Parijs.  

Foto: Van Hall.